به نقل از «همشهری آنلاین»

مسجد شیخ لطف‌الله؛ عبادتگاه اختصاصی شاه‌عباس

تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۰۴۰۷۷

همشهری آنلاین، چهار قرنی می‌شود که طلوع و غروب‌ نقش جهان را دیده و سلسله‌های مختلف را. از شکوه و عزت پایتخت ایران در دوران صفوی تا روزهای افول و حمله سلطان‌محمود افغانی و تصرف این شهر، همین‌جا در سکوت خود روزگار گذرانده است.  از دوره‌ای که رفت و آمد مردم با درشکه بود تا وقتی پای ماشین‌ به میدان نقش‌جهان باز شد و درشکه‌ها شدند وسایل تفریحی‌ای برای توریست‌ها و مهمانان اصفهان.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

تاریخ تولد شاهد روزگار سپری‌شده اصفهان برمی‌گردد به روزهایی که شیخ‌لطف‌الله از لبنان به پایتخت صفویه آمد و شاه‌عباس اول به احترامش دستور ساخت مسجدی اختصاصی را صادر کرد. شاه صفوی این بنا را برای نماز و عبادت خانواده درباری و اهل حرمش بنا کرد تا مجتهد بزرگ آن روزگار - شیخ‌لطف‌الله- در آن عبادت کند. گرچه ساخت این بنا 18 سال طول کشید اما آن همه زحمت و ذوق هنرمندان، این مسجد را در زمره بناهای ماندگار و افتخارآفرین معماری ایرانی اسلامی قرار داد؛ مسجدی با گنبد خاکی‌رنگ مرصع که در شرق میدان نقش‌جهان اصفهان پابرجا ایستاده و این میدان را با روزها و شب‌های رفته، تماشا می‌کند. 

شاه‌عباس که به شیخ ارادت داشت برای ساخت مسجد خانوادگی از هنرمندان نامی آن روزگار دعوت به‌کار کرد. معمار مسجد محمدرضا اصفهانی بود و بیشتر خوشنویسی مسجد از قلم پرتوان علیرضا عباسی جوشیده. سوره‌های شمس، انسان و کوثر در کتیبه خارجی گنبد به خط ثلث با کاشی سفید معرق بر زمینه لاجوردی، یکی دیگر از شاهکارهای عباسی خوشنویس است که در قاب چشم می‌نشیند. ویژگی مهم این مسجد نسبت به دیگر مسجدها، نداشتن صحن و ایوان و مناره است که بعضی دلیلش را همان خصوصی‌بودن بنا عنوان می‌کنند.

وجود سطح‌های زیادی از کاشی‌معرق، زیبایی بنا را دوچندان کرده است. بسیاری نداشتن مناره در این مسجد را همان دلیل خصوصی بودنش می‌دانند. ذوق هنری ایرانی در این بنا به وضوح پیداست؛ از همان ورودی مسجد، کاشی‌معرق‌ها چشم را خیره خود می‌کند و تا سقف همراهش می‌برد. جالب اینکه همه رنگ‌هایی که در آن به کار رفته رنگ‌های روشن است. حرکت نقش‌ها اما ملایم است و با همه جزئیاتش، کامل و بدون نقص، نقش اسلیمی را نشان می‌دهد. کاشی‌های غیر براق در زمینه رنگ خاکی و نقش گل و بوته روی گنبد باعث می‌شود درخشندگی و زیاده‌روی رنگ‌ها چشم را نزند. تناسب طرح و رنگ در این بنا هر بیننده‌ای را شگفت‌زده می‌کند.  

هر کدام از شرق‌شناسان اروپایی‌ای که گذرشان به اصفهان افتاده از تماشای این مسجد کوچک شگفت‌زده شده‌اند و از آن به عنوان شاهکار معماری یاد کرده‌اند. پروفسور آرتور اپهام پوپ که دوره پهلوی اول به اصفهان آمده‌بود در وصف مسجد شیخ‌لطف‌الله و معماری خلاقانه‌اش، ‌نوشت: «به سختی می‌توان این بنا را محصول دست بشر دانست».

راجر استیونس انگلیسی هم که سال 1333 خورشیدی به اصفهان آمد از دیدن این بنا شگفت‌زده شد و نوشت:« مسجد شیخ لطف‌الله به افتخار پدر زن شاه‌عباس ساخته شده و دارای یک گنبد پهن شده و تکیه داده به دیوارهای چهارضلعی زیر گنبد است. راه ورودی و راه رسیدن به فضای زیر گنبد توسط راهرویی است که از سمت میدان به داخل می‌رود و همه‌اش همین است؛ بدون حیاط، بدون ایوان، بدون تالار و طاق نما و بدون فضای باز. ولی همه چیز در حد و اندازه خود و با رعایت نسبت‌های لازم ساخته شده است».در روزگار قدیم که مسجد شیخ‌لطف‌الله ساخته شد و حتی تا وقتی عکاس تصویر قدیمی سال 1290 شمسی دوربینش را کاشته روبه‌روی این بنا، رسم بود از فروشندگان یا هر کسی که در حوالی مدرسه یا مسجدی برای خودش درآمدی دست و پا می‌کرده، اجاره یا مبلغ مشخصی می‌گرفتند و برای همان بنا هزینه می‌کردند.

از این‌رو شاهان و حاکمانی که دستور ساخت بنایی را می‌دادند، ساختمان‌ها و زمین‌های اطراف آن را وقف می‌نامیدند تا همیشه منبع درآمدی برای آن بنا باشد. مسجدی که در تصویر یک قرن پیش است چرخش از درآمد وقف می‌چرخید اما در تصویری که مربوط به همین روزهای گرم تابستانی است، مسجد از ابنیه اطرافش درآمدی ندارد و گوشه چشمی به ردیف بودجه کشوری دارد یا پول توجیبی یکی دو توریست.

امروزه اما جز درشکه‌چی‌ها، شغل دیگری در میانه میدان رواج ندارد. از بازی‌های ملی مانند چوگان هم خبری نیست. امروزه دیگر در این مسجد به غیر از یکی دو روز نماز برگزار نمی‌شود. شب‌ها از چراغ‌های بی‌شماری که چشم هر سیاح عصر صفوی را خیره می‌کرده خبری نیست و به نام نورپردازی در معماری، یکی‌دو نورافکن نیم سوز، بنا را روشن می‌کند.

کد خبر 761907 منبع: سرزمین من برچسب‌ها اسلام - مسجد سفر - گردشگری فرهنگ - میراث فرهنگی

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: اسلام مسجد سفر گردشگری فرهنگ میراث فرهنگی مسجد شیخ لطف الله شاه عباس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۰۴۰۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اختصاصی: بردیا مصدوم شد، نظر صابر تغییر کرد!

به گزارش "ورزش سه"، اردوی تیم ملی والیبال ایران در سالن فدراسیون در حال پیگیری است و بازیکنان برای حضور در لیست نهایی به دنبال جلب نظر سرمربی تیم ملی هستند.

صابر کاظمی قطر پاسوری که این فصل در الکویت کویت توپ می زد قرار است فردا به اردوی تیم ملی ملحق شود و در تمرینات شرکت کند. اما به دلیل نا آماده بودن احتمالا نتواند با تیم ملی در لیگ ملتهای والیبال شرکت کند. کاظمی فردا با موریسیو موتا پائز در این باره صحبت خواهد کرد تا تکلیف حضور یا عدم حضورش مشخص شود. این در حالیست که تا الان قرار نبود کاظمی به اردوی تیم ملی ملحق شود.

تیم ملی که قبل از اعلام انصراف ها و مصدومیت ها در پست قطر پاسور غنی بود حالا با کنار رفتن امیر غفور، بردیا سعادت و احتمالا صابر کاظمی در این پست به مشکل خورده است و امین اسماعیل نژاد تنها قطر پاسور با تجربه حاضر در اردو خواهد بود.

والیبال ملی ایران در آستانه انتخابی المپیک یکی از عجیب‌ترین سالهای خود را پشت سر می گذراند و شاید حدود ده سال پیش که تیم ملی در چنین روزهایی در لیگ جهانی غوغا می کرد، کسی فکرش را نمی کرد که امروز به چنین سرنوشتی دچار شود.